Aşkın Kavurduğu Güneş Zeki Müren

Kitabın adı: Aşkın Kavurduğu Güneş Zeki Müren

Yazarı: Radi Dikici

Yayınevi: Remzi

Basım yılı ve sayısı: Mayıs 2018, I.baskı

Sayfa adedi: 328

Onu hiç böyle tanımadınız, bilmediniz...

Bu kitapta, inatçılığı, kıskançlığı, kindarlığı, hasisliği gibi zaaflarının yanısıra, ulaştığı yerde tek olma arzusuyla yanan ve bazen de anlaşılmaz bir gönül zenginliği sergileyip, âşık olduğu zaman onu sonuna kadar yaşayan bir insan var...

Doğan Hızlan

Zeki Müren’li günler

BİYOGRAFİ/ANI kitaplarının önemini, tanıtıcı işlevini savunurum. Ancak bu kitapların nesnel bir anlayışla yazılmasını isterim.

Yoksa bir savunma, yüceltme amacıyla yazılmışsa, övülene yarar değil zarar getirir.

Radi Dikici’nin yazdığı Zeki Müren–Aşkın Kavurduğu Güneş* kitabı gerçek bir Zeki Müren kişiliğini ortaya koyduğu için, beğenerek, yargıları onaylayarak okudum.

Kitabın ilk sayfasında sevgili dostum Yılmaz Karakoyunlu’nun bir dörtlüğü yer alıyor:

“Her güftede, her bestede çağlardı sesi

Her nağmede gök kubbeyi dağlardı sesi

Emsalini ilham edecek benzeri yok

Âlemleri ahretlere bağlardı sesi”.
Zeki Müren’i az da olsa tanıdım. Hürriyet’in bir toplantısı için gittiğim Derya Motel’de akşam çaylarında buluşurduk, beni odasına davet ederdi.

İzmir’de fuar döneminde okuyacağı için soğuk bir şey yemezdi, içmezdi.

Günbatımında bir-iki dize okur, bir şarkı mırıldanırdı, benim gibi günbatımında  sıkılırdı, ‘Bir dost bulamadım gün akşam oldu’yu söylerdi.

Yusuf Nalkesen’le birlikte onu Caddebostan Gazinosu’nda dinledim. Zalim bir alaycı yanı vardı. İnsan sarrafı denilen özelliği dikkatimi çekti.

Zirvedeki sanatçının kaderi budur.

Sahne ışıkları sönüp alkışlar bitince, yalnızlığınızın vakti gelir.

Dikici’nin kitabı, bir araştırma ürünü, belgeleri okumuş, tanıyanlarla konuşmuş, tanıklıkları ihmal etmemiş.

Sanatçının yaşamının parlak yanlarını okuruz ama hayatın kulisinde neler yaşadığı yazılmaz, söylenmez.

Maksim’deki bir davette Fahrettin Aslan, bir belge imzalamadığını, çünkü sözünü her zaman tuttuğunu söylemişti.

Dikici’nin kitabında maddi ve manevi haksızlıklara uğradığına değiniliyor ama hiçbiri hukuki süreci başlatmadı.

Bir sanatçı disiplini konusunda örnek yaşamından da örnekler verelim.

Konser vereceği mekâna iki saat önce geliyor, hazırlıkları, eşlikçileri yönlendiriyor.

Her akşam, konserin kaydını alıp eve öyle gidiyor, o geceki hataları tespit edip ertesi gün düzeltmek için çalışıyor.

Sevdikleri, sevmedikleri, yardım ettikleri, harcadıkları kitabın okunması gereken sayfaları.

Onunla film çevirenler, çekim arasında nasıl konuşmalarıyla, esprileriyle ortamı neşelendirdiğini anlatmışlar, röportajlarda söylemişler.

Onu sahnede dinleyenler, dinleyici psikolojisini nasıl hep canlı tuttuğunu, sık sık kıyafet değiştirdiğini anlatmış.

Zeki Müren’i ailemle birlikte Küçükçiftlik Parkı’nda dinledim.

O günlerin, kadınlar matineleri meşhurdu, yaşayanların, çalışanların anlattıklarına göre günler önceden satılırmış, satışa çıkar çıkmaz da bitermiş.

Açıkhava’da verdiği ilk konserin biletleri bir buçuk günde tükenmiş.

Dikici’nin kitabında, o günleri yaşamayanların, o günler hakkında bilgisi olmayanların mutlaka okunması gereken satırları, sanatçının Aspendos’ta verdiği konser hakkındaki bilgilerdir.

Kötü sahne koşulları içinde yapılmış bir konser. Bir karavanda giyinip soyunuyor. Gideceği bir tuvalet de yok.

Aspendos doluyor, kapıda giremeyenleri görünce kapıları açtırıyor onları da içeri alıyor.

Hiç kimseye o kadar çiçek gönderilmemiş.

Müzeyyen Senar’la birlikte Bebek Gazinosu’nda çalışırken, Müzeyyen Senar o gelen çiçeklerin sayısı karşısında şaşırmış.

Hep tartışılan bir konudur 1 Ocak 1951’de Perihan Altındağ Sözeri’nin  yerine radyoda söyledi. Kimilerine göre ani, kimilerine göre hazırlanmış bir konserdir.

Bütün yükselişlerde bir adın hamiliği söz konusudur, Zeki Müren için de bu ad Hayri Terzioğlu’dur.

Sahnelerde, dergilerde olduğunuz sürece varsınız. Zeki Müren’in ameliyatı haberinden sonra çevresi birçok telefon, telgraf alacaklarını sanırlar. Arayan sadece Nurhan Damcıoğlu’dur.

1980 yılında Lunapark’taki son konserinden sonra Muzaffer Özpınar’a noktalayışını anlatır:

“Kaçacağım bu işten... Dünyanın hiçbir yerinde yoktur (bir sanatçı) yedi gün her gece şarkı okusun... Bugüne kadar hep kapalı gişe oynadım. Yarın öbür gün gördün mü beş masa eksik, on masa boş, intihar ederim.”

Hıncal Uluç

(…)

- Hayri Terzioğlu, Zeki Müren'i Zeki Müren yapan kişidir. 1960 yılına kadar Demokrat Parti'nin Bursa il başkanı ve aynı zamanda zengin bir iş adamıydı. Ayrı bir siyasal ağırlığı vardı. Ta 1946'da liseden başlayarak üniversite dahil tüm öğrenim giderlerini karşıladığı gibi, 1960 yılına kadar her türlü siyasal gücünü Zeki Müren'in arkasına koyarak onu meşhur etmek için dahiyane bir program uyguladı..
- Yakın elemanlarından Berrin Hanım anlattı..
"Program bitince, gazinodan normal olarak saat birde ayrılırdık. Ama bizim için gece, sabaha karşı beşte biterdi. O gece okuduğu programın bandını başından sonuna dinlerdi." - Gene elemanı Ümran hanım anlattı.. "Müthiş bir taklit ustasıydı. Kimleri taklit etmezdi ki, Fahrettin Aslan, Osman Kavran, Bülent Ersoy, Cahide Sonku, Gönül Yazar, Bedia Muvahhit, Behiye Aksoy ve hatta çok sevdiği Müzeyyen Senar'ı.
İnanılmazdı...
- Bazı geceler hüzünlenirdi. Ailesi ile ilgili duyguları içinde bir yara idi. Onu hiç sevmediklerini söylerken gözyaşlarını tutamazdı. Hele imkanları olduğu halde, ailesinin okul giderlerinin ödenmesini Bursa tüccarlarından Hayri Terzioğlu'na bırakmasını hiç affetmemişti." - Tüm hayatını müthiş bir disiplin içinde yaşadı.
Verdiği söze sonuna kadar sadıktı. Cahide Sonku ile geçirdiği acı tecrübeden sonra, hiçbir belgeye imza atmadı. Ama sözünün eriydi. Onun sözü sözdü.
- Eli çok sıkı bir insandı. Evine kimseleri davet etmezdi. Her zaman sakin bir ev hayatını tercih etti.
Akşamları evinde oturmayı seven mazbut bir aile babası gibi yaşadı.
- Hakkında çıkan hiçbir haberi tekzip etmedi.
"Haberi bir kişi okur, tekzip edilirse bin kişi," okur derdi.
- Kıskanç bir insandı. Sırf sahnede allı pullu elbise giydi diye Gönül Yazar'ı, onun okuduğu şarkılardan birini okuduğu için Nigar Uluerer'i, daha çok alkış aldı diye Muzaffer Akgün'ü alt kadrosundan kovdu.
Onun her sözü gazino patronları için bir emirdi.
Aksini yapmaya hiç kimse cesaret edemezdi.
Fahrettin Aslan bile..
- Hayatında en çok kıskandığı ve dikkatle izlediği kişi Bülent Ersoy'du. Bülent Ersoy'u sahneye çıkardı diye, bir daha geri dönmemek üzere 1972'de Fahrettin Aslan'ı yani Maksim Gazinosu'nu terk etti.
- Yaşadığı sürece müzik piyasasında kurduğu büyük otorite ve saygıyı ne ondan önce, ne de ondan sonra hiçbir sanatçı kuramamıştır. Safa Önal, "Hayatta iki kişiye adıyla hitap edemedim. Biri Zeki Müren, ikincisi Turkan Şoray'dı" diye anlatır.
- Hayatında bir kez âşık oldu. "Ben sekiz sene, 1962'den 1970'e kadar, büyük bir aşk yaşadım. Aşk sarhoşu oldum. Güzel bir sevgiydi. Şarkılarımı, şiirlerimi yalnız onun için düşünüyordum... Düşünün.
Karşınızda on bin kişi var ve siz sadece bir kişi için okuyorsunuz" derdi.